Nazwa instytucji finansującej: Narodowe Centrum Nauki
Informacja o finansowaniu lub dofinansowaniu zadania z budżetu państwa lub z państwowych funduszy celowych: Finansowanie ze środków budżetu państwa
Rodzaj dotacji budżetowej lub nazwa programu lub funduszu: OPUS-13
Nazwa zadania/projektu: Kompensacyjna aktywność mózgu osób starszych. Poszukiwanie wskaźników elektrofizjologicznych zaangażowanych w nią procesów poznawczych i jej możliwych zmian pod wpływem treningu pamięci operacyjnej
Wartość finansowania lub dofinansowania i całkowita wartość zadania/projektu: 885 820,00 PLN
Kierownik zadania/projektu: dr Ludmiła Zając-Lamparska, prof. uczelni, lzajac@ukw.edu.pl
Nazwa jednostki realizującej zadanie/projekt: Katedra Psychologii Ogólnej i Rozwoju Wydziału Psychologii UKW
Okres realizacji: 25.01.2018-24.01.2023
Nr umowy/decyzji: UMO-2017/25/N/HS6/00360
Status zadania/projektu: w trakcie realizacji
Obsługa administracyjno-finansowa zadania/projektu: Dział Nauki
Krótki opis zadania/projektu:

Zjawisko kompensacyjnej aktywności mózgu osób starszych stanowi jeden z ważniejszych obszarów badań nad starzeniem się w aspekcie neuropoznawczym. Zjawisko to w najbardziej szerokim kontekście sytuuje model STAC – Scaffolding Theory of Aging and Cognition, autorstwa D. C. Park i P. Reuter-Lorenz. Badanie realizowane w projekcie dotyczy wybranych założeń tego modelu. W badaniu bierze udział 150 ochotników, w tym 75 osób starszych (60-75 lat) i 75 osób młodych (20-35 lat). Stosowany jest plan z dwiema grupami eksperymentalnymi (osób starszych i osób młodych) i analogicznie dwiema kontrolnymi aktywnymi i dwiema kontrolnymi biernymi, z pomiarem początkowym i końcowym we wszystkich grupach oraz z treningiem funkcji poznawczych jako głównym czynnikiem eksperymentalnym i poziomem trudności zadania poznawczego wykonywanego w pomiarze początkowym i końcowym jako czynnikiem dodatkowym.

Wkładem projektu do rozwoju nauki w obszarze badań nad poznawczym starzeniem się będzie uzupełnienie luk w wiedzy na temat zjawisk opisywanych w modelu STAC, czy szerzej – w wiedzy na temat kompensacyjnej aktywności mózgu osób starszych. Po pierwsze, poznawcza interpretacja tej aktywności w modelu STAC i w świetle dotychczasowych badań jest oparta na niedostatecznych przesłankach, ponieważ badania te nie weryfikują trafności przyjmowanej interpretacji poznawczej aktywności kompensacyjnej ujawnianej w neuroobrazowaniu fMRI i PET.

Realizacja projektu pozwoli sprawdzić, czy zaangażowanie procesów poznawczych zgodne z istniejącymi interpretacjami aktywności kompensacyjnej potwierdzi obecność wskaźników neurofizjologicznych tych procesów. Po drugie, nie wiemy, czy możliwy jest zakładany w modelu STAC wpływ treningu poznawczego na kompensacyjną aktywność mózgu osób starszych. Planowana procedura eksperymentalna pozwoli to zweryfikować.