Sztuczna inteligencja jako aktor i sprawca w ujęciu polskich teoretyków polityki
Nazwa instytucji finansującej: Narodowe Centrum Nauki
Informacja o finansowaniu lub dofinansowaniu zadania z budżetu państwa lub z państwowych funduszy celowych: Finansowanie ze środków budżetu państwa
Rodzaj dotacji budżetowej lub nazwa programu lub funduszu: MINIATURA 8
Nazwa zadania/projektu: Sztuczna inteligencja jako aktor i sprawca w ujęciu polskich teoretyków polityki
Wartość finansowania lub dofinansowania i całkowita wartość zadania/projektu: 33 600 zł
Kierownik zadania/projektu: dr Joanna Monika Wieczorek-Orlikowska, joanna.wieczorek-orlikowska@ukw.edu.pl
Nazwa jednostki realizującej zadanie/projekt: Wydział Nauk o Polityce i Administracji; Katedra Teorii Polityki i Zarządzania Sferą Publiczną
Okres realizacji: 10.12.2024-09.12.2025
Nr umowy/decyzji: DEC-2024/08/X/HS5/01021 z dnia 25-11-2024
Status zadania/projektu: w trakcie realizacji
Obsługa administracyjno-finansowa zadania/projektu: Dział Nauki
Krótki opis zadania/projektu:
Planowane działanie naukowe skupia się na stanie polskiej teorii polityki pod kątem uwzględniania sztucznej inteligencji jako aktora i sprawcy politycznych zmian. Szczególnie istotne jest zbadanie czy teoretycy polityki dokonują integracji badań nad AI z tradycyjnymi koncepcjami politycznymi, traktując nowoczesne technologie cyfrowe jako dynamiczny element w analizach politologicznych. Pozwoli to określić, jakie zmiany i adaptacje są konieczne dla efektywnego wyjaśniania współczesnych procesów społeczno-politycznych.
Badania zostaną przeprowadzone w dwóch etapach: w pierwszej kolejności należy zapoznać się z dotychczasowymi publikacjami czołowych teoretyków polityki w Polsce, wchodzących w skład próby (n=40), wyznaczonej przy pomocy doboru celowego - pozwoli to na ustalenie, w jakim stopniu poruszają kwestie związane ze sprawstwem pozaludzkim, a zwłaszcza sztuczną inteligencją. Drugi etap obejmie wywiady jakościowe z wyznaczonymi badaczami, mające zagwarantować pogłębione zrozumienie perspektyw i przekonań osób badanych w wyznaczonej problematyce.
Takie podejście pozwoli na zestawienie polskiej politologii teoretycznej z międzynarodowymi trendami, ukazując stopień integracji badań nad AI z tradycyjnymi kategoriami pojęciowymi, takimi jak podmiotowość, sprawstwo i władza. Fundamentem metodologicznym planowanego działania jest paradygmat konstruktywistyczny, który umożliwi zrozumienie sposobu, w jaki polscy badacze konstruują swoje analizy. Planowane działanie stanowi wstęp do szerszego projektu badawczego, który zakłada opracowanie nowych ram analitycznych i metodologii, zdolnej do badania złożonych relacji między ludźmi a aktorami pozaludzkimi, co zwiększy eksplanacyjne możliwości dyscypliny.